مقامات عراقی اعلام کردند که در ماه جولای مذاکرات برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) را برای اولین بار از سال 2008 از سر گرفتهاند؛ اقدامی که اگرچه برای اقتصاد عراق میتواند گام بسیار بزرگی به حساب بیاید اما فرآیند تکمیل آن طولانی خواهد بود.
تیمهای مذاکرهکننده عراقی جلسات آمادهسازی را در مقر سازمان تجارت جهانی در ژنو آغاز کردند. هیئت عراقی شامل مقامات وزارتخانه های دولت مرکزی و مقامات اقتصادی منطقه کردستان بود. خبرگزاری رسمی عراق به نقل از بیانیه وزارت بازرگانی گزارش داد، نشست دیگری که تاریخ آن هنوز مشخص نیست برای بررسی پیوستن عراق به سازمان تجارت جهانی برگزار خواهد شد.
WTO یک سازمان بیندولتی و بینالمللی است که هدف آن تقویت تجارت جهانی است. این سازمان بستری را برای کشورها فراهم میکند تا درباره قوانین تجاری با یکدیگر مذاکره کنند. سازمان تجارت جهانی دارای 164 عضو است که مسئول 98 درصد تجارت جهانی است.
تاریخچه عراق و سازمان تجارت جهانی
عراق برای اولین بار در سال 2004، یک سال پس از تهاجم ایالات متحده که منجر به سرنگونی صدام حسین شد، درخواست پیوستن به سازمان تجارت جهانی را ارائه داد. در همین راستا نیز در همان دوره یک کارگروه تاسیس شد، اما از بیست سال پیش تاکنون پیشرفت چندانی در این زمینه حاصل نشده است. آخرین باری که نمایندگان این کارگروه به طور رسمی ملاقات داشتند در سال 2008 بود. همچنین به گفته وب سایت سازمان تجارت جهانی، یک نشست غیررسمی نیز در سال 2017 برگزار شده است.
اما این روند اخیرا شتاب بیشتری گرفته است. در ماه ژانویه سال جاری میلادی، یک هیئت از سوی سازمان تجارت جهانی از بغداد بازدید کرد تا حمایت سیاسی را برای ازسرگیری روند الحاق عراق به WTO جلب کند. این سازمان در آن زمان در بیانیهای اعلام کرد که این گفتگو بیشتر بر اصلاحات اقتصادی عراق متمرکز بود و به ریاست المقبل، سفیر عربستان سعودی در سازمان تجارت جهانی و رئیس کارگروه الحاق عراق انجام شد.
پیشنیاز کلیدی برای الحاق به WTO
یکی از پیشنیازهای اساسی برای پیوستن هر کشوری به این سازمان، سیاستهای تجاری منسجم در سراسر کشور، به ویژه در مورد نرخهای تعرفه و رویههای گمرکی است.
به همین دلیل، تفاوت در ساختار تعرفه بین دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان یک مانع مهم بر سر راه تلاشهای عراق برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی بود. در همین راستا، بغداد طبق تصمیمی در سال 2019 برای یکپارچهسازی گمرکی با اقلیم کردستان این مسیر را آغاز کرد. سرانجام چارچوب تعرفههای یکپارچه در فوریه سال جاری به تصویب رسید.
اهمیت الحاق به WTO برای عراق
بر اساس گزارشهای مختلف سازمان تجارت جهانی در گسترش تجارت آزاد در میان کشورها تا حد زیادی موفق بوده است. بر اساس آمار این سازمان ارزش دلاری تجارت جهانی از زمان تاسیس سازمان تجارت جهانی در سال 1995 چهار برابر شده است و این در حالی بوده است که میانگین تعرفهها در بخش قابل پوشش این سازمان فقط 3 درصد بوده است. البته انتقاداتی نیز به سازمان تجارت جهانی در طول فعالیت آن وارد شده است از جمله در مورد اجرای قوانین در برابر چین که یکی از مهمترین این انتقادات بوده است.
کشور چین از زمان پیوستن به WTO در سال 2001، با ارائه حمایت گسترده از صنایع داخلی خود و استفاده غیرقانونی از فناوری کشورهای دیگر و نقض مالکیت معنوی، قوانین تجارت جهانی را زیر پا گذاشته است و تاکنون با عواقب اندکی از سوی این سازمان مواجه شده است. این موضوع شک و تردید درباره عزم سازمان تجارت جهانی برای اعمال قوانین خود را در پی داشته است.
با این وجود، چین حضور فزایندهای در عراق دارد و در سال های اخیر سرمایهگذاری قابل توجهی در بخش نفت و زیرساختهای این کشور انجام داده است. بر اساس آخرین اطلاعات حجم تبادلات اقتصادی و سرمایهگذاری چین و عراق در سالهای اخیر همواره روندی صعودی داشته است. سازمان تجارت جهانی نیز در این مورد بر این باور است که با تقویت تجارت میان کشورها به کاهش فقر در اقتصادهای در حال توسعه کمک کرده است.
دیدگاه خود را بیان کنید