نمایندگان مقامات اقتصادی ایران و عراق در همایشی با عنوان «بررسی فرصت‌ها و ظرفیت‌های توسعه روابط اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشترک ایران با عراق» که به همت «گروه الرافدین» در حاشیه نمایشگاه ایران اکسپو 1404 برگزار شد، به تحلیل فرصت‌ها و موانع پیشِ روی فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران در بازار عراق پرداختند.

در این رویداد که با حضور رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، استاندار استان المثنی عراق، رایزن بازرگانی عراق در ایران، رئیس هیئت سرمایه‌گذاری استان المثنی، مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران، مدیرعامل هلدینگ دانا و نیز روسای اتاق‌های بازرگانی استان‌های مختلف عراق همراه بود، شرکت‌کنندگان نقطه‌نظرات خود را درباره تبادلات تجاری میان دو همسایه ایران و عراق بیان کردند.

تعادل در مبادلات؛ کلید پایداری مناسبات اقتصادی ایران و عراق 

یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، به عنوان نخستین سخنران به تحلیل وضعیت کنونی مبادلات تجاری و الزامات آتی آن پرداخت. وی با اشاره به آمار رسمی 12 میلیارد دلاری حجم تجارت دو کشور، اعلام کرد بر پایه برآوردهای غیررسمی این رقم به 14 میلیارد دلار می‌رسد. آل اسحاق با بیان هدفگذاری 20 میلیارد دلاری برای تجارت دوجانبه، تأکید کرد حتی دستیابی به رقم 25 میلیارد دلار در سال نیز قابل تصور است.

وی عراق را با درآمد سالانه 130 میلیارد دلاری از محل فروش نفت، جمعیتی معادل نصف ایران و جذب سالانه 100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری، بازاری استراتژیک برای ایران توصیف کرد. رئیس اتاق بازرگانی مشترک با اشاره به برنامه‌های دولت عراق برای جذب سرمایه‌گذاری، بر عزم مشترک دو کشور برای توسعه همکاری‌ها تأکید نمود. وی همچنین هشدار داد عدم تعادل موجود در حجم صادرات و واردات دو طرف، پایداری روابط تجاری را تهدید می‌کند و راهکار اصلی این چالش را تقویت مشارکت‌های سرمایه‌گذاری مشترک دانست که به ایجاد توازن در مبادلات اقتصادی منجر خواهد شد.

المثنی؛ استانی با قابلیت‌های منحصربه‌فرد اقتصادی 

عبد علی راضی، استاندار المثنی عراق، به عنوان دومین سخنران با تقدیر از دست‌اندرکاران این رویداد، بر عمق روابط دیرینه دو کشور همسایه تأکید کرد. وی تشابهات فرهنگی و تاریخی ایران و عراق را چنان گسترده توصیف کرد که گویی از یک ملت واحد سخن می‌گوییم. راضی با اشاره به موقعیت استراتژیک استان المثنی، آن را دومین استان مهم عراق دانست که با چهار استان دیگر این کشور هم‌مرز بوده و نزدیکی جغرافیایی به دو قطب اقتصادی عربستان و کویت، جایگاه ویژه‌ای به آن بخشیده است.

وی خاطرنشان کرد این استان پس از دوره چالش‌برانگیز حکومت پیشین، اکنون به قطب فعال صنعتی و تجاری تبدیل شده و با جذب 18 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر و برخورداری از پنج میدان نفتی مهم، ظرفیت‌های اقتصادی چشمگیری دارد. راضی همچنین دسترسی آسان به بازار عربستان از طریق این استان را فرصتی طلایی برای کشورهای منطقه از جمله ایران، ترکیه و روسیه برشمرد.

عراق؛ فرصتی طلایی برای بنگاه‌های ایرانی 

عقیل الموسوی، رایزن بازرگانی عراق در ایران به عنوان سومین سخنران این همایش، با اشاره به سهم 500 میلیون دلاری صادرات عراق از مجموع 12 میلیارد دلار مبادلات تجاری، بر ضرورت توسعه همکاری‌های دوجانبه تأکید کرد.

وی از احداث سه منطقه صنعتی کلان در عراق خبر داد که یکی در مجاورت مرز ایران و دو مورد دیگر در استان‌های میسان و بصره واقع شده‌اند. الموسوی پروژه ریلی شلمچه-بصره را نماد عزم دو کشور برای توسعه کریدورهای حمل‌ونقل دانست و استفاده از بنادر عراق برای ترانزیت کالاهای ایرانی را فرصتی سودآور توصیف کرد. وی همچنین با اشاره به پیشینه موفق شرکت‌های ایرانی در عراق، خواستار تداوم این همکاری‌ها شد.

مزایای ویژه برای جذب سرمایه‌گذاران

عادل دخیل محمد، رئیس هیئت سرمایه‌گذاری استان المثنی، با تشریح قوانین تسهیل‌گرایانه این استان، آن را یکی از پهناورترین استان‌های عراق با 11 درصد از مساحت کشور دانست و بهترین مقصد برای سرمایه‌گذاران معرفی کرد.

وی فرآیند صدور مجوزهای سرمایه‌گذاری را کمتر از 30 روز عنوان کرد و اعلام نمود کلیه ماشین‌آلات و مواد اولیه وارداتی از کشورهای همسایه از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی معاف هستند. به گفته وی، تأمین امنیت بالا، دستمزدهای رقابتی برای نیروی کار ماهر ایرانی و ارائه تسهیلات ویژه، از جذابیت‌های این منطقه برای سرمایه‌گذاران است.

هشدار نسبت به کاهش سهم بازار ایران 

دکتر عبدالامیر ربیهاوی، مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران، با توصیف عراق به عنوان دومین شریک کلیدی تجاری ایران، هشدار داد کاهش تنوع کالاهای صادراتی و رقابت فزاینده بازیگرانی مانند ترکیه، چین و امارات، زنگ خطری برای حضور اقتصادی ایران محسوب می‌شود. وی انتقال بخشی از ظرفیت‌های تولیدی ایران به خاک عراق را راهکاری برای دور زدن تحریم‌ها و دستیابی به بازارهای ثالث مانند عربستان و آفریقای شمالی دانست. ربیهاوی با مقایسه توازن تجاری ایران با امارات و ترکیه، بر لزوم ایجاد تعادل در مبادلات با عراق تأکید کرد.

پایان بخش؛ گفت‌وگوی دوجانبه برای تقویت همکاری‌ها 

در خاتمه این رویداد، پنل پرسش و پاسخ با مشارکت فعال نمایندگان دو کشور برگزار شد. این نشست که همزمان با نمایشگاه ایران اکسپو 1404 سازماندهی شده بود، علاوه بر ایجاد بستر شناخت متقابل تجار، امکان معرفی خدمات تخصصی «گروه الرافدین» به جامعه بازرگانی ایران را نیز فراهم آورد.

گروه الرافدین یکی از پیشروترین و قدیمی‌ترین شرکت‌های فعال در زمینه صادرات به کشور عراق و کشورهای دیگر منطقه است. این گروه با ارائه ابتکارات نوآورانه در راستای توسعه صادرات، فرآیند تجارت را با برای مشتریان خود تسهیل می‌کند. مجموعه الرافدین با در اختیار داشتن متخصصان مجرب طیف وسیعی از خدمات از  خدمات حمل‌ونقل و گمرکی تا خدمات حقوقی و ثبتی و مطالعه بازار و بازاریابی و همچنین پشتیبانی ادارای را در عراق برای کارفرمایان تحت پوشش خود قرار داده است.