چالغی عراقی جشنی شبانه است که به مناسبت مراسمی همچون جشن عروسی برگزار میشود. در این مراسم خواننده به کمک گروه موسیقی و همراهی حضار شروع به خواندن مقامهای عراقی میکند.
این مراسم غالباً در منازل برگزار میشود و تا دیر وقت ادامه دارد. مراسم چالغی در شبهای ماه رمضان، در قهوهخانهها برگزار میشود، با این تفاوت که به دلیل وجود فضای معنوی و قداست این ماه، مانند جشنهای عروسی شراب نوشیده نمیشود.
خوانندگان این مراسم عموماً پس از استقرار برروی تخت چالغی شروع به خواندن بخشهای پنجگانه این سبک موسیقی میکنند.
پنج بخش چالغی به شرح زیر است:
بخش اول: فصل البیات
بخش دوم: فصل الحسینی
بخش سوم: فصل الحجاز
بخش چهارم: فصل الرست
و بخش پنجم که حسن ختام این مراسم است: فصل النوی
از خوانندگان مطرح و بنام این سبک میتوان از «رشید القندرجی» نام برد. وی در سال سال 1886 متولد شد و در سال 1945 درگذشت. او در نیمه اول قرن بیستم خواندن مقام را آغاز کرد. القندرجی در فضای موسیقی که در آن زمان در بغداد محبوب بود، حضور پررنگی داشت.
آلات موسیقی چالغی
آلات موسیقی که در مراسم چالغی به کار برده میشوند عبارتند از:
سنتور
کمانچه
تنبک
دف
نقاره
در سالهای اخیر و با امروزی شدن صنعت موسیقی، آلات دیگری همچون قانون، عود و کنترباس به این سبک اضافه شده است. البته مردم عراق، این سبک موسیقی را همانند سبکی که در قدیم (کلاسیک و سنتی) اجرا میشد، بیشتر دوست دارند. اهمیت این سبک از موسیقی در عراق آنچنان زیاد است که شاعر سوری، نزار قبانی برای همسر عراقی خود بلقیس، چنین سرود:
ایقظتنی بلقیس فی زرقة الفجر و غنت من العراقی مقاما (بلقیس مرا در آبی سحرگاه بیدار کرد و مقامی از عراق برایم خواند)
دیدگاه خود را بیان کنید