کوفه یکی از شهرهای استان نجف و در 170 کیلومتری جنوب بغداد واقع شده است. بناهای مهمی از جمله مسجد کوفه در این شهر وجود دارد و به این دلیل که زمانی کوفه محل خلافت و  زندگی حضرت علی (ع) بوده، از اهمیت بالایی نزد مسلمانان برخوردار است.

در ادامه به معرفی اماکن مهم و مقاصد گردشگری مذهبی این شهر می‌پردازیم.

مسجد جامع کوفه

مسجد کوفه چهارمین مسجد مهم و مقدس جهان برای مسلمانان است. این مسجد توسط «سعد ابن ابی وقاص» در سال 17 ه.ق بنا شد. مسجد کوفه مکان خطبه‌ها و قضاوت‌های حضرت علی(ع) بوده است و آن حضرت سرانجام در همین مسجد با ضرب شمشیر «ابن ملجم مرادی» به شهادت رسیدند. این مسجد هم اکنون دارای صحن بزرگ بدون سقف و دیوار‌های عظیم و مرتفعی است و 40 هزار نفر نیز ظرفیت دارد.

مرقد میثم تمار

میثم تمار یکی از یاران و شاگردان وفادار حضرت علی (ع) و از اصحاب پیامبر (ص) بود و اکنون مرقد آن در فاصله 300 متری از مسجد کوفه در ابتدای بزرگراه نجف به کوفه واقع شده است.

قصر دارالاماره کوفه

قصر دارالاماره به دستور «سعد ابن ابی وقاص» در سال 17 هجری قمری ساخته شد و محل زندگی او و خلفا کوفه نیز بود. این قصر شاهد وقایع تاریخی زیادی بوده است، از جمله: به شهادت رسیدن مسلم بن عقیل، به نمایش گذاشته شدن سر بریده امام حسین (ع) و شهدای کربلا، گفت و گوی حضرت زینب(س) و امام سجاد (ع). مختار ثقفی نیز در این دارالاماره حکومت کرده است و سر قاتلان واقعه عاشورا نیز در این مکان نزد مختار آورده شد.

مسجد سهله

مسجد سهله یکی از قدیمی‌ترین مساجد منتسب به امام مهدی (عج) است و در برخی روایات گفته شده که این مکان اقامتگاه آن حضرت پس از ظهورشان خواهد بود. این مسجد دارای صحن وسیع و دیوار‌های بلند و محراب‌های زیادی است. جایگاهی بزرگ در میانه این مسجد وجود دارد که به نام امام مهدی (عج) نام گذاری شده است. مسجد سهله در فاصله دو کیلومتری مسجد کوفه قرار دارد.

مسجد صعصعه بن صوحان

این مسجد عبادتگاه «صعصعه»، یکی از اصحاب پیامبر (ص) و یاران حضرت علی (ع) بوده که در همین مسجد نیز به خاک سپرده شده است. این مسجد که در نزدیکی مسجد «سهله» قرار دارد، در سال 1387 قمری بازسازی شد.

مسجد زید بن صوحان

«زید بن صوحان»، برادر صعصعه و یکی از یاران پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) بود. وی در جنگ نهاوند، یکی از دستان خود را از دست داد و در همان جنگ نیز شهید شد. این مسجد در نزدیکی مسجد صعصعه قرار دارد و بنای جدید آن در سال 1395 قمری ساخته شد.

مقام یونس

مقام یونس در واقع مسجدی است که در بخشی از گنبدخانه آن محرابی وجود دارد و در روایات آمده که حضرت علی (ع) در این مکان نماز خوانده است. بنا بر روایاتی دیگر، حضرت یونس در این مکان از شکم نهنگ بیرون آمد. این مقام در یک کیلومتری مسجد کوفه و کنار رود فرات قرار گرفته است. 

آرامگاه ابراهیم العمر

ابراهیم فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن مجتبی (ع) و جد سادات طباطبایی است. آرامگاه ابراهیم العمر در منطقه «حی‌کنده» واقع شده است.

مسجد حنانه

بنا بر بعضی روایات، هنگامی که سر بریده امام حسین (ع) در این مکان بر زمین قرار گرفت، ناله سر داد و به همین دلیل نام آن را حنانه نهادند. در مسجد حنانه، ضریح کوچکی وجود دارد و مقبره «الثنویه» نیز در نزدیکی این مسجد قرار دارد و بسیاری از یاران حضرت علی (ع) در آن دفن شده‌اند.

مرقد زید بن علی

«زید بن علی» فرزند امام چهارم شیعیان در سال 121 قمری قیام کرد که در یکی از محله‌های کوفه بنام «کناسه» به دار آویخته شد و حاکم وقت کوفه، «یوسف بن عمرو ثقفی» جنازه او را سوزاند و خاکسترش را نیز به باد سپرد. یادمان وی در محلی که جسدش را سوزانده بودند قرار دارد که در 15 کیلومتری شمال کوفه واقع شده است.

خانه امیرالمومنین(ع)

زمانی که حضرت علی (ع) کوفه را مکان خلافت خود اعلام کرد، در دارالاماره ساکن نشد بلکه در خانه ای معمولی سکنی گزید. خانه حضرت علی (ع) تا کنون نیز پابرجاست و زندگی ساده آن حضرت را به نمایش می‌گذارد. این خانه معماری بی آلایشی دارد و دارای چندین اتاق، مکان نشستن امام حسن و امام حسین (ع)، محل غسل و چاه آب است که زائران و بازدیدکنندگان برای مشاهده آن به این خانه می‌آیند.