کربلا تا پیش از سال 61 ه.ق بیابان بزرگی بوده که به نام‌های نینوا، «غاظریه» و «طف» نیز شناخته می‌شده است، اما بعد از واقعه کربلا و دفن پیکر مطهر امام‌حسین(ع) و یاران ایشان، مورد توجه شیعیان قرار گرفت.
در سال‌های بعد و پس از ساخت بارگاه و گنبد برای مقبره امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) توسط حکومت آل‌بویه، این شهر به یکی از مهم‌ترین شهرهای زیارتی کشور عراق تبدیل شد.
حرم حضرت امام حسین(ع)
این حرم محل به خاک سپردن پیکر امام حسین(ع)، تعدادی از اعضای خاندان بنی‌هاشم و جمعی از یاران امام است که در واقعه عاشورا به شهادت رسیدند. در مراسم‌های ایام محرم و صفر، به ویژه در ایام اربعین و نیمه شعبان، شهر کربلا مملو از زائرین حسینی از همه کشورهاست. در فرهنگ تشیع، حرم و تربت امام حسین (ع) دارای قداست ویژه‌ای است.
حرم امام حسین(ع) دارای 10 درب است. جنوبی‌ترین درب، «باب القبله» نام دارد و بقیه آنها در جهت پادساعتگرد به نام‌های «باب الرجا»، «باب قاضی الحاجات»، «باب الشهداء»، «باب الکرامه»، «باب السلام»، «باب السدره»، «باب السلطانی»، «باب الراس الشریف» و «باب الزینبیه(س)» هستند.
در داخل حرم علاوه بر مزار مقدس امام حسین(ع)، مزار حضرت علی اکبر(ع) در پایین پای امام، حضرت علی‌اصغر(ع) در آغوش امام، شهدای کربلا در پایین پای حضرت علی اکبر(ع)، حبیب بن مظاهر در ضلع جنوبی حرم و مزار «ابراهیم مجاب» در شمال غربی حرم قرار دارند. به دلیل قرار گیری مزار علی اکبر(ع) در زیر پای امام(ع)، ضریح حضرت به شکل شش‌گوشه درآمده است.
مزار عده‌ای از علما در نزدیکی قبور شهدا و مقبره تعدادی از پادشاهان قاجار و امیرکبیر نیز در رواق شمالی قرار دارند.
حرم حضرت عباس(ع)
حرم حضرت عباس (ع) در شمال شرقی حرم امام حسین (ع) قرارگرفته است. زائران شهر کربلا علاوه بر زیارت مرقد امام حسین (ع)، به زیارت حرم حضرت عباس (ع) نیز می‌روند. عزادان حسینی در روز تاسوعا که منسوب به حضرت عباس (ع) است، در حرم ایشان عزاداری می‌کنند.
بین الحرمین
«بینُ الْحَرَمَین» حد فاصل حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) و مسیری به شکل یک پیاده‌روی عریض سنگفرش‌شده، به طول 378 متر است. این فضا از درب شرقی حرم مطهر سیدالشهدا تا ورودی حرم قمر بنی‌هاشم (ع) ادامه دارد.
در گذشته در فاصله حرمین، منازل مسکونی و تجاری قرار داشت که در دوره صدام اماکن و بناهای این محدوده با انگیزه توسعه اطراف حرمین تخریب شد و فضای کنونی در سال 1987 میلادی افتتاح شد. در سال‌های بعد از آن، این محوطه بارها مورد بازسازی قرار گرفت.
شهر کربلا علاوه بر این دو مکان زیارتی، اماکن زیارتی دیگری نیز دارد که که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم
خیمه‌گاه
یکی از زیارتگاه‌های شیعیان در کربلاست که مکان برپایی خیمه‌های امام حسین(ع) و یارانش در واقعه عاشورا بوده است و بنای نخست آن به قرن دهم هجری برمی‌گردد.
تل زینبیه
«تل» در زبان عربی به معنای پشته برآمده از زمین و تپه ای از خاک و ریگ است. در واقعه کربلا حضرت زینب (س) از بالای این تپه حال برادرش، امام حسین (ع) را به هنگام جنگ مشاهده می‌کرد. این مکان که بارگاهی نیز برای آن ساخته شده، در غرب حرم امام حسین (ع) و مشرف به قتلگاه آن حضرت واقع شده است.
مرقد حربن یزید ریاحی
پس از واقعه عاشورا و درهنگام دفن پیکر شهدا، گروهی مانع دفن پیکر حر با سایر شهدا شدند و آن‌را در مکان دیگری دفن کردند. مرقد حر در فاصله 9 کیلومتری کربلا و نزدیکی منطقه‌ای بنام کمالیه است. حربن‌یزیدریاحی یکی از اصحاب و یاران امام حسین(ع) در واقعه عاشورا بود.
گودال قتلگاه
در انتهای رواق جنوب غربی حرم امام حسین (ع)، راهرویی باریک قرار دارد که توسط یک درب به اتاقی که موسوم به جایگاه قتلگاه است، متصل می‌شود. در این اتاق سردابی قرار دارد که یک سنگ مرمر به ارتفاع نیم متر از سطح زمین بر روی آن جای گرفته است که به آن، گودال قتلگاه می‌گویند. بنابر روایات، امام حسین(ع) در روز عاشورا در این مکان به شهادت رسیده و سپس به مکان کنونی انتقال یافته و به خاک سپرده شده است.
آرامگاه حبیب بن مظاهر اسدی
یکی از یاران امام حسین(ع) در واقع عاشورا، «حبیب بن مضاهر اسدی» بود که در سن 80 سالگی به شهادت رسید. آرامگاه وی در فاصله 10 متری ضریح مطهر امام حسین(ع) در رواق جنوب غربی واقع شده است.
مزار طفلان مسلم
مزار طفلان مسلم در اتوبان کربلا – بغداد و 30 کیلومتری شهر کربلا واقع شده است. این مزار شامل د مقبره بود که در یک باغ قرار داشته و پس از فتح بغداد توسط شاه اسماعیل صفوی، دو گنبد با کاشی‌های فیروزه‌ای بر روی آن ساخته شد.
مزار عون عبدالله
در مورد اینکه این قبر متعلف به چه کسی است، روایت مختلفی وجود دارد. بنابر بر یک روایت، این قبر متعلق به «عون بن‌عبدالله‌بن‌جعفر‌طیار» فرزند حضرت زینب‌کبری(س) است که در واقعه کربلا به شهادت رسید. روایت دیگر، صاحب این قبر را «عون بن عبداللّه»، یکی از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) می‌داند.
مقام امام صادق(ع)
در نزدیکی حرم امام حسین(ع)، زمین‌هایی وجود دارد که گفته می‌شود هنگامی که امام صادق(ع) به زیارت امام حسین(ع) رفته، در آن مکان با آب فرات خود را غسل زیارت داده است. در این مکان که در ساحل غربی نهر علقمه قرار گرفته است، زیارتگاهی ساخته شده که گنبد آن را با کاشی‌کاری تزیین کرده‌اند.
مقام امام مهدی (عج)
این مقام که منتسب به حضرت مهدی (عج) است در مسیر مقام امام صادق (ع) واقع شده و دارای بقعه و گنبد بلندی نیز هست.
مقام امام سجاد (ع)
مقام امام سجاد(ع) در نزدیکی بیمارستان امام حسین(ع) قرار دارد و گفته می‌شود که این مکان، مکان برپایی خیمه‌گاه آن حضرت بوده است.
دیدگاه خود را بیان کنید