برنامه عراق، اردن و مصر برای تشکیل ائتلافی سیاسی و اقتصادی با سفرهای متقابل و فشرده مسئولان سه کشور در حال روشن‌تر شدن است.

به گزارش عراق یار به نقل از میدل ایست نیوز، در این میان، پروژه‌های انرژی، اتصال خطوط برق، ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک در صدر فهرست منافع اقتصادی یه کشور قرار دارد، این در حالی است که بغداد و قاهره از نقش اردن در مبارزه با تروریسم در منطقه حمایت می‌کنند همچنین سه کشور بر پایبندی به راهکار صلح عربی درخصوص مساله فلسطین و تمایل به بازگشت عراق به میان کشورهای عربی تاکید دارند.

در هم ‌تنیدن منافع

در همین رابطه، «فهد الخیطان»، نویسنده اردنی همگرایی موجود میان اردن، مصر و عراق را «در هم تنیدن منافع » توصیف کرد و افزود: این همگرایی، نمادی از یک رویکرد جدید در مناسبات عربی است.
الخیطان در این باره به چندین پروژه در عملی‌سازی این ائتلاف اشاره کرد از جمله اجرای پروژه شهرک صنعتی مشترک میان عراق و اردن، تقویت مبادلات تجاری میان دو کشور، پروژه خط لوله میان بصره و بندر عقبه به علاوه پروژه‌ها و پرونده‌های مشترک درخصوص مسائل انرژی، گاز و تجارت میان اردن و مصر.
این نویسنده اردنی اظهار داشت: تمایل دارم تا به ائتلاف مذکور، عنوان محور اردن، مصر و عراق اطلاق کنم؛ ائتلافی که منافع راهبردی برای سه کشور به دنبال خواهد داشت و پس از سالیان سال اختلافات سیاسی، به روابط بین عربی اعتبار خواهد بخشید.

منازعات منطقه

قاهره که چندی پیش میزان نشست سه‌گانه وزرای امور خارجه اردن، مصر و عراق بود، شاهد موضع‌گیری مشترک سه کشور درخصوص تحولات سیاسی مربوط به مساله فلسطین، یمن، سوریه و لبنان بود و موضوع جالب توجه این بود که برای نخستین بار در این نشست درباره چالش‌ آبی کشورهای عربی سخن گفته شد.
رهبران سه کشور عراق، اردن و مصر طی سه سال اخیر چندین نشست‌ مشترک ترتیب داده‌اند به طوری نخستین نشست در ماه مارس در قاهره، دومین نشست در سپتامبر همان سال در قاهره و سومین نشست در اوت سال 2020 در امّان میان ملک عبدالله پادشاه اردن، عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر و مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق برگزار شد.

دستاوردهای اقتصادی

اردن از روابط با مصر و عراق دستاوردهای اقتصادی خوبی به دست آورده است که مهم‌ترین آن تمدید توافق فروش نفت عراق به این کشور بوده است که منجر به تداوم استفاده اردن از نفت عراق به عنوان منبع اصلی تولید فرآورده‌های پالایشگاهی ادامه خواهد شد.
صادرات مجدد روزانه 10 هزار بشکه نفت از عراق به اردن پس از پنج سال وقفه در نتیجه تسلط داعش بر مناطق مرزی دو کشور آن هم با بهای تخفیفی کمک خوبی به حوزه انرژی اردن می کند.

رضایت مردمی

بر اساس نظرسنجی‌هایی که در سال 2019 میلادی انجام شد، 91 درصد از اردنی‌ها، مناسبات سیاسی میان اردن و عراق را خوب و حسنه ارزیابی کردند و 60 درصد نیز خواهان تقویت آن شدند، در این میان 51 درصد نیز خواستار تقویت مناسبات نظامی و امنیتی با بغداد شدند.

بازگشت ارتباط زمینی با مصر

از سوی دیگر، از نتایج بهبود مناسبات مصر- اردن، بازگشت ترانزیت زمینی کالا میان دو کشور از طریق دو شهر نویبع و عقبه به علاوه دیگر پرونده‌های اقتصادی است.

در همین رابطه، «محمد المومنی»، وزیر پیشین امور رسانه‌‌ای اردن اعلام کرد مناسبات اردن، عراق و مصر می‌تواند هسته همکاری منطقه‌ای مهمی را تشکیل دهد و به تقویت ارتباط اقتصادی مشترک بیانجامد که یقینا هماهنگی و همکاری سیاسی و امنیتی میان سه کشور هم ایجاد خواهد شد و ائتلاف سه کشور فرصت مداخلات خارجی از سوی برخی‌ها خواهد گرفت.
المومنی اظهار داشت: سه کشور که نزدیک به 150 میلیون جمعیت دارند، می‌توانند بازار بزرگی برای تبادل عناصر تولید از جمله نیروی کار و انرژی باشند، عراق هم سود بسیاری از خط لوله انتقال نفت به دریای مدیترانه از طریق اردن و مصر کسب خواهد کرد، مصر هم می‌تواند به عراق نیروی کار صادر کند، اردن نیز می‌تواند مکانی برای حمایت لجستیک از این فرایند باشد.