استان مثنی، دومین استان بزرگ عراق از نظر مساحت، (پس از استان انبار) و کم جمعیت ترین استان این کشور است. 

شهر سماوه، مرکز استان مثنی در فاصله 270 کیلومتری جنوب بغداد قرار گرفته است. این استان از شمال با استان دیوانیه (قادسیه)، از شمال غربی و غرب با استان نجف، از شمال شرقی با استان ذی‌قار، از شرق با استان بصره و از جنوب با عربستان صعودی هم مرز است. این استان از 4 شهرستان (سماوه، رمیثه، خضر و سلمان) و 7 ناحیه (ورکاء، مجد، نجمی، هلال، دراجی، صویر و بصیه) تشکیل شده است. نام این استان از نام ژنرال عرب، «مثنی بن حارث» که در قرن هفتم می‌زیسته، گرفته شده است. 

نقشه و مشخصات استان

آموزش

- این استان دارای یک دانشگاه است.
- استان مثنی دارای 496 مدرسه ابتدایی، 21 مهد کودک، 154 مدرسه متوسطه، 3 مرکز تربیت معلم و یک هنرستان فنی و حرفه ای است

سلامت

این استان دارای 4 بیمارستان و 57 مرکز درمانی است.

پیشینه تاریخی

این استان تا قبل از سال 1976 بخشی از استان دیوانیه بود که شامل استان امروزی نجف و استان قادسیه بود. سماوه بسیار نزدیک به شهر باستانی سومری-بابلی «ارووک» است. پس از فروپاشی بابِل به دنبال بنیانگذاری سلوکیان، ارووک به بزرگترین شهر جنوب بابِل تبدیل شد و نام آن (اریش) جایگزین بابیلی (بابل) شد.

اقتصاد

هرچند کشاورزی و دامپروری بخش غالب فعالیت های اقتصادی استان مثنی را تشکیل می دهد، با این حال صنایع دستی این استان نیز از شهرت خاصی در عراق برخوردار است.
استان مثنی به لحاظ برخورداری از مواد اولیه‌ای که هزینه تولید و استخراج آنها پایین است، بسیار غنی است. بطورمثال سنگ آهک که در صنعت سیمان مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا ترکیبات رسوبی سدیم و کلر که به عنوان ترکیبات شور در تولید نمک استفاده می‌شود، به وفور در این استان یافت می‌شود و به همین علت این صنایع در مدت زمان کوتاهی بسیار پیشرفت کرده اند.
این استان بخاطر داشتن باغ های خرما و اماکن گردشگری منحصربه‌فرد در نزدیکی دریاچه ساوه و برخی از امکانات توریستی‌‌، مشهور است. وجود چاه‌های نفت در استان مثنی سبب فعالیت و رونق صنایع نفت و پالایش مشتقات نفتی نیز شده است.
تولید خوراک دام و طیور از دیگر فعالیت های اقتصادی این استان است. همچنین گفتنی است شاخص‌ترین محصولات کشاورزی استان گندم، جو و انواع خرما است.

فعالیت های اصلی

کشاورزی، دامپروری، تولید سیمان، آجر و سازه های بتنی و پالایش نفت از فعالیت‌های اصلی در استان مثنی است.

زیر ساخت ها

استان مثنی در جنوب عراق و  در موقعیت استراتژیک در مسیر جاده بین المللی میان استان بصره و کشور اردن قرار گرفته است.
راه آهن بغداد-بصره از استان مثنی عبور می‌کند و ایستگاه تعمیر و نگهداری قطار و واگن نیز در این استان وجود دارد.
قرار گرفتن پالایشگاه نفت با ظرفیت 30000 بشکه در روز
عبور خط لوله انتقال گاز استراتژیک بصره به بغداد از این استان

جمعیت

از نظر جمعیت، بخش عمده استان مثنی را عشایر عربی تشکیل می‌دهند که از دیرباز در این منتطقه ساکن شده‌اند. مهم‌ترین این عشایر بنی حجیم، آل بوجیاش، آل زیاد، بنی  عارض و خزاعل هستند.

منابع طبیعی

در دسترس بودن منابع طبیعی و انسانی برای انواع سرمایه‌گذاری از مشخصه های این استان است. در بخش صنعت، مواد خام فراوان و با هزینه استخراج بسیار ارزان از قبیل انواع ماسه و سنگ های آهکی که در صنایع سیمان و یا رسوبات و املاح کلر و سدیم که در ساخت نمک از آن استفاده می‌شود، فراهم است. منابع غنی نفت از دیگر منابع طبیعی مهم این استان به‌شمار می‌رود. نخلستان های فراوان و مناطق توریستی منحصر به فرد از قبیل دریاچه ساوه از دیگر ویژگی های استان مثنی است.

جغرافیا

حدود چهل و هفت هزار کیلومتر مربع مساحت استان مثنی را مناطق شبه کویری تشکیل می‌دهد که 85 درصد مساحت کل استان را شامل می‌شود. 
رود فرات از قسمت شمالی این استان و از میان شهر سماوه عبور می‌کند که تنها منبع آبیاری محصولات زراعی مثنی به شمار می‌رود.