قطب‌نمای عراق برای واردات گاز مایع به منظور تداوم فعالیت نیروگاه‌های تولید برق و رفع کمبود موجود و نیز همکاری دوجانبه در زمینه انرژی رو به سمت قطر کرده است.

به گزارش عراق یار به نقل از الجزیره، «عادل کریم»، وزیر برق عراق در اوایل ماه جاری به دوحه سفر کرده و با «سعد شریده الکعبی»، وزیر انرژی قطر دیدار و درباره واردات گاز برای رفع کمبود آن در عراق رایزنی کرد.
در همین رابطه، «احمد العبادی»، سخنگوی وزارت برق عراق در گفت‌وگو با الجزیره تکذیب کرد که واردات گاز از قطر با هدف بی‌نیازی از گاز ایران باشد؛ گازی که قرار بود در فصل زمستان 50 میلیون مترمکعب در روز و در تابستان 70 میلیون مترمکعب به عراق صادر شود اما در نتیجه نیازهای داخلی ایران، اکنون این مقدار به 8.5 میلیون متر مکعب در روز کاهش یافته و منجر به تعطیلی برخی نیروگاه‌های تولید برق عراق به دلیل ضعف پمپاژ گاز شده است.
العبادی درباره امکان پمپاژ گاز قطر به عراق پیش از فصل تابستان آینده گفت: این موضوع نیارمند اقدامات سریع میان وزارتخانه‌های برق، نفت، حمل و نقل و دارایی در کنار بنادر عراق است.

تنوع‌بخشی به منابع واردات گاز

سخنگوی وزارت برق عراق درباره نرخ توافقی برای واردات گاز قطر گفت: دو طرف در حال مذاکره درباره نرخ گاز هستند.
العبادی با تاکید بر لزوم تنوع‌بخشی به منابع انرژی از جمله گاز تاکید کرد و افزود: عراق تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود را آغاز کرده و پس از اتصال خطوط برق با ایران، در حال وصل کردن خطوط انتقال برق خود با کشورهای حوزه خلیج فارس هستیم، اکنون نیز در سایه رویکرد جدید دولت در حرکت به سمت پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر و پاک که نسبت به دیگر منابع کم‌هزینه‌تر است، از قطر گاز وارد خواهد شد.
در همین رابطه، دکتر بلال الخلیفه، کارشناس نفت و گاز گفت: واردات گاز قطر با نرخ ارزان‌تر از گاز صادراتی ایران، امری مثبت برای نیازهای فزاینده عراق به گاز در نتیجه احتیاج روزافزون این کشور برای تولید انرژی برق به شمار می رود لذا نیاز به گاز همسو با افزایش تقاضای انرژی برق و تضمین تامین پایدار آن افزایش خواهد یافت.
الخلیفه گفت: ضروری است تا کار کشیدن خط لوله صادرات گاز قطر دارای استانداردهای ویژه با عبور از کویت و ورود به جنوب عراق و در ادامه تغذیه نیروگاه‌های برق بغداد آغاز شود.
وی اظهار داشت: عراق نمی‌تواند از گاز وارداتی بی‌نیاز شود زیرا بهره‌برداری از «گاز همراه با نفت» نیاز نیروگاه‌های تولید برق عراق را که به 33 هزار مگاوات می رسد، تامین نخواهد کرد.
الخلیفه ادامه داد: همه گاز وارداتی عراق برای تولید برق در چندین نیروگاه از جمله بسمایه با ظرفیت تولید 3300 مگاوات، نیروگاه جنوب بغداد با ظرفیت تولید 400 مگاوات، نیروگاه القدس با توان تولید 1360 مگاوات، نیروگاه الصدر با ظرفیت تولیدی 600 مگاوات و نیروگاه المنصوریه در استان دیالی با ظرفیت تولید 500 مگاوات مصرف می شود.
وی همچنین اظهار داشت: نکته مهم اینکه عراق سالانه تقریبا به اندازه دو برابر گازی که از ایران وارد می‌کند، پدیده مشعل‌سوزی دارد؛ یعنی به خاطر نبود تجهیزات، توان جمع‌آوری گازی که همراه با نفت (گاز همراه) از میادین نفتی استخراج می‌شود را ندارد و در مشعل‌ها سوزانده و به هدر می‌دهد.
الخلیفه تصریح کرد:عراق هم‌اکنون سالانه 29 میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کند که 18 میلیارد متر مکعب آن در مشعل‌ها سوزانده و هدر داده می‌شود و تنها 11 میلیارد متر مکعب آن به مصرف داخلی می‌رسد. در واقع اگر نیمی از مشعل‌سوزی‌ها در کشور متوقف شود، عراق از واردات گاز ایران بی‌نیاز می‌شود.

زیرساخت‌های عراق

به گفته «هاری استپانیان»، مشاور امور انرژی و عضو انجمن انرژی عراق، این کشور عملا زیرساخت لازم برای دریافت گاز از قطر یا هر منبع دیگری در کشورهای حوزه خلیج فارس را ندارد.
استپانیان به الجزیره گفت: عراق نیازمند گاز قطر است و باید ایجاد زیرساخت‌های لازم برای این منظور را اغاز کند.
وی تاکید کرد عراق باید به سمت سرمایه‌گذاری در گاز غیر همراه حرکت کند و با اقلیم کردستان درباره توسعه میادین بنی باوی و میران پس از خروج شرکت بریتانیایی General Energy در سال گذشته از توافق امضا شده، وارد مذاکره شود.
استپانیان اظهار داشت: گره زدن توافق توسعه گاز همراه از مجموعه میادین ارطاوی با شرکت Total به قراردادهای دیگر منجر به کُند شدن توسعه پروژه گاز خواهد شد زیرا بر این اساس، توتال پس از پایان مذاکرات درباره تامین مالی پروژه‌های دیگر به ارزش 10 میلیارد دلار در مرحله نخست، به توسعه میدان گازی اقدام خواهد کرد.

دروازه گسترش روابط

«یوسف النبهانی»، کارشناس اقتصادی درباره واردات گاز قطر با بیان اینکه « دیر برسد بهتر از آن است که هرگز نرسد»، گفت: قطر حدود 13.1 درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد و واردات گاز این کشور گامی ممتاز است.
النبهانی اظهار داشت: واردات گاز از قطر به برقراری روابط با محیط عربی و حمایت از اقتصاد ملی از طریق ورود سرمایه‌گذاری قطری و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس کمک خواهد کرد تا عراق تبدیل به قدرت اقتصادی بزرگی در منطقه شود لذا دولت عراق باید همه موانع پیش روی سرمایه‌گذار خارجی را هموار کند و بر اساس سامانه جامع امور گمرکی ( پنجره واحد تجارت فرامرزی ) عمل کند.

یافتن سرمایه گذار

اقلیم کردستان عراق به بهره‌برداری از تجربیات قطر در زمینه سرمایه‌‍گذاری گازی علاقه‌مند است و در همین رابطه، «مسرور بارزانی»، نخست وزیر دولت محلی اقلیم کردستان عراق اوایل ماه جاری به دوحه سفر کرده و با «تمیم بن حمد آل ثانی»، امیر قطر و وزیر انرژی این کشور رایزنی کرد.
در همین رابطه، دکتر ارشد طه، مشاور اقتصادی ریاست پارلمان اقلیم کردستان به الجزیره گفت: اقلیم کردستان مایل به جذب سرمایه‌گذاری موفق قطر برای توسعه بخش گازی اقلیم است که با داشتن 5.7 تریلیون متر مکعب، هفتمین دارنده ذخایر بزرگ گاز طبیعی در جهان به شمار می رود.
طه افزود: توسعه بخش گاز اقلیم کردستان در تامین بخشی از مصرف داخلی و صادرات مازاد آن به ترکیه و کشورهای همسایه نقش‌آفرین خواهد بود و ضمن کمک به تکامل اقتصادی در اقلیم و عراق به سود همه کشور خواهد بود.
طه پیش‌بینی کرد که اقلیم کردستان در سال 2025 میلادی توان تولید 40 میلیارد متر مکعب گاز را در سال داشته باشد، اقلیم اکنون سالانه 5 میلیارد متر مکعب گاز تولید می کند.

گازی که سوزانده می شود

بر اساس اطلاعات بانک جهانی، عراق دومین کشور بزرگ در سوزاندن گاز همراه پس از روسیه است و سالانه حدود 18 میلیارد متر مکعب گاز را به هنگام استخراج نفت در مشعل‌ها می سوزاند که در سال منجر به خسارت دو تا سه میلیارد دلاری برای عراق می‌شود.
در همین راستا، «نبیل جبار العلی»، کارشناس اقتصادی گفت: برآورد می شود عراق حدود 3.5 تریلیون متر مکعب ذخایر گازی داشته باشد که 70 درصد به شکل گاز همراه و 30 درصد به شکل گاز غیر همراه در مناطق مختلف کشور است.
العلی ادامه داد: از لحاظ فنی بهره‌برداری از گاز همراه کار آسانی نیست و بسیاری از میادین نفتی فعال به صورت غیر حرفه‌ای مدیریت و استخراج شده است و منجر به مشعل‌سوزی گاز همراه شده است.
وی گفت: این امر منجر به تغییر ترکیب گاز طبیعی موجود در میادین نفتی و تغییر نسبت مواد تشکیل دهنده آن شده است؛ امری که مستلزم سرمایه‌گذاری بیشتر برای فرآوری گاز طبیعی و پالایش آن از مواد مضر است.
این کارشناس اقتصادی در پایان اظهار داشت: باید برای کاهش هدررفت این ثروت و استفاده بهینه از آن به سود اقتصاد رانتیر و افزایش سرمایه‌گذاری در بهره‌برداری از گاز همراه و غیر همراه تلاش بیشتری شود.