برای مطالعه در زمینه هنر معماری عراق پس از اشغال انگلیس، به تلاش فراوانی نیاز است؛ زیرا اطلاعات کافی در رابطه با ابنیه و ساختمانهایی که بین سالهای 1920 تا 1940 ساخته شدهاند و مهندسین انگلیسی که این بناها را طراحی و اجرا کردهاند، وجود ندارد.
بسیاری از مهندسان انگلیسی از طریق نیروهای نظامی وارد عراق شده و به کار مشغول میشدند. گروهی از معماران هندی نیز که در قالب نیروهای نظامی وارد عراق میشدند در پروژههای ساخت و ساز به معماران انگلیسی کمک میکردند.
سبک معماری مهندسین انگلیسی در برخی از بناهای عراقی تاثیر ماندگاری بر جای گذاشته است که از میان آنها میتوان به میسون و جاکسون، تیرز و کوپر اشاره کرد. اکثر این معماران پیش از ورود به عراق مدتی در هند فعالیت داشتند.
این معماران در جریان کارهایی که در عراق انجام میدادند به نکاتی از قبیل شرایط آب و هوایی توجه داشتند و برای کاهش اثرات منفی آب و هوا در ساختمانها تمهیداتی درنظر میگرفتند. به طور مثال دیوراها را قطورتر و پنجره ها را به شکلی خاصی طراحی میکردند. تمامی این تدابیر جزیی از میراث معماری قدیم در عراق بود. آنها مشکل پشتبامها را با استفاده از قطعات آهنی به نام «شلمان» حل کردند و این امر به معماران این امکان را داد تا فضاهای نسبتا وسیعی که قبلاً متداول نبود، به وجود آورند.
در این دوران استفاده از آجر به طور گسترده رواج پیدا کرد و به دلیل رنگ خاص آجرها، ساختمانها جلوه خاصی پیدا کردند. همچنین از ماده نوره در پایه و اساس ساختمان، از گچ به عنوان یک ماده چسبنده و از سیمان و بتن برای استحکام ساختمان استفاده شد. در آن دوره به ساخت مجمسه بر سر در ساختمان توجه خاصی میشد و ظاهر بنا و تزیینات آن از اهمیت خاصی برخوردار بود. در زمان اشغال عراق توسط نیروهای انگلیس، صنعت معماری عراق بسیار تحت تأثیر سبک اروپایی قرار گرفت.
یکی از مهمترین ساختمانهایی که در این مرحله توسط «کوپر» طراحی و اجرا شد آرامگاه سلطنتی در الاعظمیه بغداد بود. این آرامگاه به جزیرهای تشبیه شده است که خیابانهای بسیاری در اطراف آن قرار دارد. این بنا دارای سه گنبد آبی رنگ و مزین به نقشهای اسلامی است. تاریخ اجرا و طراحی مقبره سلطنتی بغداد به سالهای 1934 تا 1936 باز میگردد. این مقبره محل خاکسپاری ملک فیصل اول، ملک غازی، ملک فیصل دوم، ملکه حزیمه، ملکه عالیه و افراد دیگر است.
مقبره سلطنتی بغداد سبکی از معماری را به نمایش میگذارد که تمدن و فرهنگ اسلامی را در هم آمیخته است. طراح مقبره سلطنتی توانسته به سبک معماری عربی از مواد و مصالح ساختمانی در ساخت این بنا استفاده کند. در ساخت مقبره سلطنتی بغداد میان معماری عراقی و سبک مدرن هماهنگی خاصی وجود دارد. پس از اشغال عراق توسط انگلیس معماران انگلیسی پا به این عرصه گذاشتند و از معماری مدرن در کنار معماری عراقی استفاده کردند. ساختمانها و بناهای معماری که بین سالهای 1920 تا 1940 تأسیس شدند گویای استفاده از روشهای مدرن در این حرفه هستند.
پس از تأسیس دولت جدید عراق و تاجگذاری شاهزاده فیصل بن حسین به عنوان پادشاه عراق، در اوت 1921 ساختمانهای دیگری نیز با همین سبک و سیاق ساخته شدند. یکی از این ساختمانها مجموعه ساختمانهای دانشگاه «آل البیت» بود که ایده ساخت آن به سال 1921 باز میگردد.
دیدگاه خود را بیان کنید