قانون بیمه عراق در سال 2005 تصویب شد و هدف از تصویب آن وضع قانون و مقررات و نظارت بر بخش بیمه است تا از این طریق این بخش رشد و توسعه پیدا کند و تبدیل به یک بازار شفاف، آزاد و امن در کشور شود.
قانون بیمه عراق
قانون صراحتا تاکید میکند که خدمات بیمه تنها باید از طریق موسسات دارای مجوز از سوی مراجع ذیصلاح، یعنی الدیوان1، ارائه شود.
شرکتهای بیمه موظفند قبل از بازگشائی، بستن یا تغییر مکان شعب خود الدیوان را مطلع کنند. همه شرکتهای بیمه باید یک حداقلهایی را داشته باشند، مانند حداقل سرمایه موردنیاز، الزامات مدیریت «مناسب و شایسته» و بررسی و گزارش اطلاعاتی که امنیت و عملکرد معقول آنها را تائید میکند.
بر اساس قانون، و به منظور حمایت از سیاستگذاران بیمه و مشتریان، همه شرکتهای بیمه موظف هستند که مقداری پول، که توسط ریاست الدیوان تعیین میشود، را در حساب خود در یک بانک دارای مجوز نگهداری کنند تا ضمانتی باشد برای پرداخت تعهدات آتی.
اطلاعات اساسی در مورد صنعت بیمه عراق
قانونگذار و سیاستگذار بیمه |
دولت فدرال عراق: دیوان بیمه عراق (IID) |
اقلیم کردستان: وزارت اقتصاد (MOF) |
|
اتحادیه بیمه |
اتحادیه بیمه و بیمه اتکائی عراق |
حداقل سرمایه موردنیاز |
بیمهگذار بیمههای غیرعمر: 500 میلیون دینار عراق (معادل 429.850 دلار آمریکا) |
بیمهگذار بیمههای عمر: 750 میلیون دینار عراق |
|
بیمهگذار مرکب: 750 میلیون دینار عراق |
|
بیمهگذار بیمه اتکائی: 1 میلیارد دینار عراق |
|
حداقل سرمایه موردنیاز (MOF) |
بیمهگذاران داخلی و خارجی: 25 میلیارد دینار عراق |
تعدادکل بیمهگذاران/ بیمهگذاران اتکائی |
34 (سال 2018) |
حق بیمه (عمر) |
30 میلیون دلار آمریکا (سال 2012) |
حق بیمه (غیرعمر) |
80 میلیون دلار آمریکا (سال 2012) |
تراکم بیمه |
28/3 دلار آمریکا (سال 2012) |
نفوذ بیمه |
08/0 درصد (سال 2012) |
5 شرکت بیمه برتر بر اساس حق بیمه (2010، میلیون دینار عراق) | |
بیمه ملی |
63.830/8 |
بیمه عراق |
21.194/7 |
بیمه وادی الرافدین |
2.407/9 |
بیمه الحمراء |
2.020/4 |
بیمه کردستان |
849/3 |
صنعت بیمه عراق
به طور کلی میتوان گفت که صنعت بیمه به معنی واقعی کلمه در عراق وجود ندارد، زیرا تنها خدماتی که در عراق به مشتریان نهایی ارائه میشود در حد بیمه پایه اتومبیل است.
بر اساس گزارش شبکه امور مالی خرد عراق2 (IMFN) ، تاکنون تلاشهایی برای ارائه خدمات مربوط به امور مالی خرد در عراق صورت گرفته است اما متاسفانه هیچ نتیجه مشخصی نداشته است. یکی از دلایل شکست این تلاشهای عدم درک صحیح از نیازهای مردم فقیر و مشتریان کمدرآمد و به طور کلی عدم درک فعالیتهای بیمهای است.
با این وجود، یک شرکت بیمه لبنانی، بیمه تجاری3 ، از سال 2012 تا سال 2015 خدمات بیمه اعتباری عمر را ارائه میداد (در ابتدا به شرکتهای ریلیف اینترنشنال4 و ازدهارونا5 و سپس به شرکتهای CHF و عملکم6 ، اما از سال 2015 به بعد تمدید نشد).
تعداد شرکتهای بیمه در عراق در سال 2018 به 34 شرکت رسید، که این تعداد هم شامل شرکتهای بیمه دولتی است و هم شرکتهای بیمه خصوصی. تعداد شرکتهای بیمه دولتی کلا سه شرکت است که مجموع دارائیهای آنها بالغ بر 147.727/7 میلیون دینار عراق است. البته نسبت دارائیهای هر یک از این شرکتهای بیمه نسبت به کل دارائیها به هیچوجه مساوی نیست.
بیشترین سهم بازار برای شرکت بیمه عمومی عراق7 بیمه تامین اجتماعی بوده است که سهم 78 درصدی از کل بیمههای این شرکت را به خود اختصاص داده است. در مورد شرکت بیمه اتکائی8 عراق ، بیشترین سهم بازار مربوط به بیمه آتشسوزی بوده که شامل 63 درصد کل بیمههای این شرکت میشود. در مورد دادههای شرکت بیمه دولتی عراق 9 اطلاعات آماری در دسترس نیست.
سهم سرمایه این شرکتها بالغ بر 32.000 میلیون دینار عراقی است. درصد سود شرکتهای دولتی به کل دارائیهای این شرکتها عبارت است از: شرکت بیمه ملی: 67 درصد؛ شرکت بیمه عمومی عراق: 13 درصد؛ شرکت بیمه اتکائی عراق: 2 درصد. با وجود اینکه شرکت بیمه اتکائی عراق بیشترین میزان سرمایه را در میان شرکتهای دولتی داراست، کمرتین میزان سود را دارد. این امر میتواند دلایل متعددی داشته باشد، که مهمترین آنها فقدان تعداد شعب کافی در سراسر عراق است.
فهرست شرکتهای اصلی بیمه عمر و غیرعمر در عراق
تا ماه وئن سال 2012، 30 شرکت بیمه و بیمه اتکائی از دیوان بیمه عراق (مرجع نظارت بیمه) مجوز گرفتند که فهرست آنها در جدول زیر آورده شده است.
فهرست شرکتهای بیمه و بیمه اتکائی عراق
ردیف |
نام شرکت |
مهمترین دستاوردها |
1 |
شرکت بیمه اهلیا |
در سال 2000 تاسیس شده است. مدیر آن یکی از اعضای باتجربه NIC است. |
2 |
شرکت بیمه الامین |
در سال 2000 تاسیس شده است. |
3 |
شرکت بیمه الباتیک |
--- |
4 |
شرکت بیمه الاقتصاد |
--- |
5 |
شرکت بیمه الحمراء |
در سال 2001 تاسیس شده است. مدیر آن یک پزشک واجد شرایط است. |
6 |
شرکت بیمه الخیر |
مدیر آن یکی از مدیران سابق دولت عراق است. |
7 |
شرکت بیمه الرحام |
--- |
8 |
شرکت بیمه المسیر |
--- |
9 |
شرکت بیمه الوطن |
--- |
10 |
شرکت بیمه آسیا |
فعالیت خود را از سال 2012 آغاز کرده است. |
11 |
شرکت بیمه البادیه |
در سال 2011 تاسیس شده است. یکی از پزشکان واجد شرایط را در ابتدا به عنوان مدیر عامل انتخاب کرد ولی استعفا داد و دلیل استعفای وی عدم رعایت استانداردهای حرفهای از سوی شرکت بیمه بود. |
12 |
شرکت بیمه کیهان |
مدیر آن مدیر عامل سابق NIC است که از سال 2003 بازنشسته شده است. |
13 |
شرکت بیمه دارالعراق |
|
14 |
شرکت بیمه دارالسلام |
در سپتامبر سال 2003 تاسیس شده است. این شرکت اولین شرکتی بود که بر اساس قانون شماره 21 سال 1997 مجوز گرفت. مدیر آن یکی از کارمندان ارشد سابق شرکت بیمه عراق است. |
15 |
شرکت بیمه دیلنیا |
مدیر آن یکی از وکلای شرکت NIC بود، اما استعفا داد و به یک شرکت بیمه خودرو پیوست. |
16 |
شرکت بیمه و بیمه اتکائی خلیج |
با وجود نام این شرکت، بیمه اتکائی در این شرکا ارائه نمیشود. مدیر آن یکی از کارکنان سابق NIC است. |
17 |
شرکت بیمه بینالمللی عراق |
مدیر آن، مدیر اسبق و بسیار باتجربه شعبه بیمه اتکایی مهندسی NIC است. |
18 |
شرکت بیمه عراقی |
پورتفوی بیمه عمر بسیار قوی دارد که حاکی از این است که این شرکت تا سال 1988 متخصص صدور بیمه عمر بوده است. |
19 |
شرکت بیمه اتکائی عراقی |
تنها شرکت بیمه اتکائی در بازار عراق است. در سال 1960 تاسیس شده است. |
20 |
شرکت بیمه کار |
به طور رسمی هیچ مدیرعاملی برای این شرکت منصوب نشده است، اما به طور عملی توسط یکی از ماموران قانونی سابق NIC اداره میشود. |
21 |
شرکت بیمه کردستان |
مدیریت آن به عهده یکی از مدیران سابق NIC است. |
22 |
شرکت بیمه خاورمیانه |
|
23 |
شرکت بیمه معلم |
شعبه یک شرکت بیمه ایرانی است. |
24 |
شرکت بیمه ملی |
قدیمیترین شرکت بیمه در عراق که در سال 1950 تاسیس شده است. تعداد بیمههای اتکائی صادر شده در این شرکت بسیار محدود است. |
25 |
شرکت بیمه شطالعرب |
توسط یکی از مدیران دپارتمان فنی NIC مدیریت میشود. |
26 |
شرکت بیمه استارکار |
نخستین شرکت بیمه خصوصی بود که در اقلیم کردستان شروع به کار کرد. مدیر آن یکی از کارکنان ارشد IIC است. |
27 |
شرکت بیمه تراست هاوس |
این شرکت زیرمجموعه گروه بیمه خلیج است. |
28 |
شرکت بیمه اتحاد بینالمللی (الاتحاد) |
توسط یکی از افسران ارشد نیروی دریائی عراق مدیریت میشود. |
29 |
شرکت بیمه بینالمللی یور |
این شرکت زیرمجموعه یک شرکت بیمه اماراتی است. توسط یکی از مدیران سابق و بسیار باتجربه IIC مدیریت میشود. |
30 |
شرکت بیمه وادیالراافدین |
|
منبع: کتاب اقتصاد عراق
1 Al-Diwan
2 The Iraq Microfinance Network (IMFN)
3 Commercial Insurance
4 Relief International
5 Izdiharuna
6 Amalkom
7 General Iraqi Insurance Company
8 Iraqi Reinsurance Company
9 Iraqi State Insurance Company
دیدگاه خود را بیان کنید