عشیره چیست؟
عشیره گروه بزرگی متشکل از چند خانواده است که اکثرا دارای یک جد(پدربزرگ) هستند و پیوندهای خویشاوندی عمیقی با یکدیگر دارند. از مجموعه چند عشیره روستا یا شهر تشکیل می شود. هر عشیره یا طایفه یک خانه نسبتا بزرگ متعلق به خود دارد که بزرگان عشیره در آن گرد هم میآیند و مراسم عروسی و ختم نیز در آن برگزار میشود. هر عشیره معمولا داراییهایی متعلق به خود دارد که از آنها درصورت لزومبرای کمک به افراد عشیره یا تعمیر و تجهیز خانه عشیره و خرجهای جانبی استفاده میکند و این داراییها از طریق تمام افراد عشیره جمعآوری میشود.همچنین هر عشیره یک مجلس مخصوص به خود دارد که از رییس و مشاورین و صاحبان رای تشکیل میشود.
وظایف مجلس عشیره چیست؟
- سنجش اوضاع تمام عشیره
- بررسی تمام مشکلاتی که برای عشیره به وجود میآید و یافتن راه حل برای آنها
- اصلاح انحرافات و کج روی بعضی از افراد عشیره
- همکاری با شورای عشیره و ابلاغ موارد سخت و تصمیمگیری برای آن
- جمع آوری حق الزحمه و هزینههای تحمیلشده به عشیره با روشی متناسب با اوضاع اقتصادی همه افراد
- نظارت بر مراسم عروسی و عزاداری و انجام اقدامات لازم
- در صورت لزوم نظارت بر جمعآوری سرمایه
- سرپرستی فقرا و ایتام و رسیدگی به آنها از طرف تمام افراد عشیره
-حل و فصل همه اختلافات خانوادگی به طورکلی
بعضی از قوانین رایج در بین عشایر
فصل یا دیه
فصل یا دیه همان غرامت است که به موجب گفتگو و حلاختلاف بین افراد عشیره و بدون مراجعه به قانون پرداخت میشود و به نوعی ابزاری برای وساطت و حل مشکلات به حساب میآید.
در عراق بعضی از پزشکان از درمان بعضی از افرادی که از عشایر صاحب نفوذ هستند واهمه دارند،چراکه درصورت فوت این افراد پزشک معالج باید به عشیره دیه پرداخت کند .به طور مثال در سال 2019 مطابق آمارهای وزارت بهداشت،250 پزشک در بصره از ترس آزار عشایر از کار خود استعفا دادند و همین مسئله دولت را بر آن داشت تا در سال 2013 قانون حمایت از پزشکان را در مقایل عشایر وضع کند.
امراه و اربعین امراه
علاوه بر پرداخت غرامت به صورت نقدی، دو نوع غرامت دیگر به نام امراه و اربعین امراه وجود دارد.در بعضی از اختلافات و نزاعهای بین عشایر به جای پرداخت غرامت نقدی، درخواست اعطای زن از طرف مقابل را میکنند که در این صورت این زن با یکی از افراد قبیله مقابل به صورت شرعی و قانونی ازدواج میکند تا در اثر این ازدواج تمام کدورتها و اختلافات از بین برود. اربعین مراه (چهل زن) برای زمانی است که دامنه منازعه و اختلافات بین دو عشیره گسترده شود و یک عشیره برای حل این مشکل از عشیره متجاوز درخواست چهل زن کند.بطور مثال در سال 2015 بین دو عشیره بزرگ در شمال بصره نزاعی مسلحانه درگرفت که برای حل این مشکل به سازوکار اربعین امره مراجعه شد.
الدگه
یک نوع حمله برای ایجاد ترس از طرف عشیره شاکی به عشیره مورد شکایت است و به این شکل است که درمقابل محل اقامت طرف مقابل بصورت ممتد تیرهوایی شلیک میکنند. در این حمله به کسی آسیب نمیرسانند و هدف از این کار تنها دعوت از طرف مورد شکایت برای حل اختلاف است. البته اگر به این حمله اعتنا نشود، ممکن است به درگیری بیشتر بینجامد که نتیجه آن می تواند مرگ یا تبعید طرف مقابل باشد. در بین عشایر دو نوع دگه مرسوم است :دگه یا حمله سفید و حمله سیاه
دیدگاه خود را بیان کنید