پروژه نمادین «مسجد الرحمان» مربوط به دوره حکومت صدام، دیکتاتور سابق عراق قرار بود از لحاظ عظمت با تاج محل رقابت کند، اما هرگز تکمیل نشد.
در عوض، ساختمان نیمه کاره بتنی خاکستری این بنا در قلب بغداد به عنوان شاهدی بر درگیریهای فرقهای و سیاسی که بسیاری از تاریخ مدرن عراق را شکل داده، ایستاده است.
هدف این بود که این مسجد با ظرفیت 15000 نمازگزار یکی از بزرگترین مسجدها در خاورمیانه باشد.
به گزارش عراق یار به نقل از خبرگزاری فرانسه، ساخت این مسجد که در دهه 1990 و در بحبوحه تحریمهای فلج کننده غرب به دلیل تهاجم صدام به کویت آغاز شد، به گونهای طرح ریزی شده بود که یک دهن کجی به واشنگتن باشد.
اما رویاهای دیکتاتور عراق برای کسب عظمت - همراه با حکومتی با مشت آهنین – به دنبال تهاجم سال 2003 به رهبری آمریکا علیه این کشور از بین رفت.
امروز در قسمتی از این بنا که قرار بود یک گنبد سرامیکی طلاکاری شده به ارتفاع 84 متر سقفی برای نمازخانهای مرکزی باشد، حفرهای وسیع رو به آسمان قرار گرفته است.
در اطراف این حفره هشت گنبد ثانویه به ارتقاع 28 متر ساخته شدهاند و در هر کدام از آن هشت گنبد نیز هشت گنبد کوچکتر ساخته شدهاند و هر چند ساخت کلیت این بناها تا مراحلی پیش رفته اما در وضعیتی معلق به سر میبرند.
چند جرثقیل مشرف به محله اعیان نشین "منصور" در پایتخت عراق بر بالای این بنا در زمان متوقف شدهاند.
محمد قاسم عبدالغفور، معمار و استاد دانشگاه، به خبرگزاری فرانسه گفت: متاسفانه، ما میراث کشور را نادیده گرفتهایم.
وی افزود: این پروژهها متعلق به همه مردم عراق است، ما باید از این میراث استفاده کنیم و آنها را به مکانهای فرهنگی و گردشگری تبدیل کنیم. همه اینها برآمده از پول عراق است و کشور باید از آن سود ببرد.
مسجد الرحمان اگرچه در ابتدا به عنوان یک مسجد اهل سنت ساخته شد، اما پس از سقوط صدام به روحانیون شیعه تعلق یافت.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، امروزه این بنا محل مناقشه بین شیعیانی است که اکنون پس از دههها در حاشیه بودن در این کشور عربی برخوردار از اکثریت شیعه، قدرت سیاسی غالب در بغداد هستند.
یک مقام ارشد دولتی عراق که خواست نامش فاش نشود، به خبرگزاری فرانسه گفت: پس از سقوط رژیم قبلی، مسجد تحت کنترل حزب فضیلت اسلامی درآمد. این حزب هرگز نتوانست ساخت و ساز این بنا را کامل کند، زیرا هزینههای آن بسیار زیاد بود.
او خاطرنشان کرد: صدام در این پروژه، مسجدی بزرگتر از تاج محل میخواست.
این مقام گفت که حزب فضیلت اسلامی از برنامههای دولت برای تبدیل مسجد به دانشگاه یا موزه هم جلوگیری کرده است.
اگرچه تولیت این حزب بر این مسجد همچنان غیررسمی است، اعضای آن نماز جمعه را در هر هفته در زیر یکی از گنبدهای ثانویه آن برپا میکنند.
حدود 150 خانواده هم چندین سال است در خانههای موقت برپا شده در زمینهای خالی اطراف مسجد زندگی میکنند.
در ژانویه 2020، دادگاهی در عراق تعلق داشتن این مسجد به سازمان وقف این کشور را به رسمیت شناخت.
بر اساس بیانیهای که سازمان وقف منتشر کرده، این حکم، حزب فضیلت اسلامی را مکلف به پرداخت 200 میلیون دلار غرامت کرده است.
سازمان وقف، این حزب را متهم میکند که "بیش از 16 سال" این مکان را "بدون هیچ گونه مشروعیت قانونی یا مذهبی" اشغال کرده است. اما حکم دادگاه هنوز اجرا نشده است.
به گفته یک فعال مدنی عراقی، نیروهای امنیتی عراق چندین بار تلاش کردهاند که مداخله کنند.
او گفت: اما در مواجهه با سلاحهای دولت، سلاحهای احزاب وجود دارد.
دیدگاه خود را بیان کنید