قطعا بارها شنیده‌اید که عراق یکی از مقاصد اصلی صادرات ایران است اما آیا واقعاً در عمل ظرفیت کسب و کار در این بازار وجود دارد یا این مساله تنها ناشی از صادرات غیرنفتی ایران بوده است؟

اینجانب پس از سالها حضور پیوسته در این بازار به این نتیجه رسیده ام که علی رغم صحت این مطلب که بخش عمده ای از صادرات ایران به عراق مرتبط با محصولات خام و مشتقات اصلی نفت است اما فضا برای فعالیت فعالان تجاری در بخشهای دیگر نیز وجود دارد.
صادرات ایران به عراق و اقلیم کردستان اکنون در رتبه اول است و لذا این کشور منبع ارزآور خوبی برای تولیدکنندگان ایرانی است. کشور عراق بیش از 90 درصد کالاهای مورد نیاز خود را از طریق واردات تأمین می‌کند و همین مسأله باعث شده ایران در کنار ترکیه و چین به یکی مقاصد اصلی صادرات برای این کشور تبدیل بشود. 
از سال 2003 به بعد نیز این روند شدت گرفت و عراق که درآمدهای سرشار نفتی داشت میزان رشد مصرف بالایی را با توجه به جمعیت جوانش تجربه کرد چرا که 60 درصد جمعیت این کشور را جوانان تشکیل می دهند. همچنین با عنایت به اشتراکات تاریخی، مرز مشترک فراوان، گمرکات و بازارچه های مرزی بسیار، شباهت های مذهبی، رفتاری و فرهنگی میان دو کشور به نقطه ای رسیده ایم که ایران در سال 2018 به شریک اول تجاری عراق تبدیل شود و نسبت به کشورهایی مانند چین خصوصاً در زمینه پوشاک و مبلمان و برخی کالاهای دیگر دارای برتری و مزیتهای رقابتی شود.
در چند دهه اخیر نیاز به بازسازی این کشور و برقراری آرامش نسبی باعث شدت گرفتن مصرف‌ شده است و آن ها در تلاشند تا زندگی مدرنی همانند کشورهای اروپایی داشته باشند که این خصلت مردم عراق، فرصت خوبی را برای شرکای تجاری این کشور ایجاد کرده است.
در حال حاضر عراق مشغول ساخت‌وساز و آبادانی بوده و این مساله فرصتهای زیادی را برای شرکتهای فعال در زمینه تولید مصالح ساختمانی و ارائه کالاهای و خدمات مرتبط با زیرساخت فراهم کرده است با توجه به مقبولیت این محصولات و خدمات ایرانی در کشور عراق خصوصاً در زمینه امور فنی و مهندسی و صنعتی به شرکتها و تجار ایرانی توصیه می شود که این بازار را مورد توجه قرار دهند. 
کشور عراق فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت است و تجار ایرانی برای حضور در این بازار باید از صادرات غیر مستقیم و غیرهدفمند و نیز بدون در نظر گرفتن عوامل رقابتی دست بردارند و با نگاه سرمایه‌گذاری بلندمدت به این بازار بنگرند چرا که میزان تولیدات در این کشور بسیار اندک است و برای حداقل دو دهه آینده می توان روی بازار عراق برنامه ریزی کرد.
استانداردهای ایران برای عراق مورد قبول و پذیرش است و به همین جهت ترخیص کالا در کشور عراق نسبت به سایر کشورهای عربی آسان‌تر است. در سایر کشورهای عربی ممکن است برای هر نوع کالایی استاندارد خاصی وجود داشته باشد که با استانداردهای ایران متفاوت باشد و برای صادرات محصول تولیدکننده مجبور باشد مطابق با استانداردهای آن کشور محصولات خود را تغییر دهد.
مسایل متعددی برای نفوذ و حضور مستمر در بازار عراق باید در نظر گرفت که از مهمترین این موارد ایجاد نگاه رقابتی و استراتژیک در صادرات مدیران، اعتمادسازی و نیز بهبود بسته بندی است. فرایند ثبت شرکت و برند در عراق اگر چه در مقایسه با کشورهای دیگر چندان آسان نیست و نیاز به مشاوره و راهنمایی دارد تا این روند سریعتر صورت پذیرد اما اگر تحقق یابد مسیر را برای افرادی که آن را طی می کنند هموار نموده و نسبت به سایر شرکتها مزیت رقابتی پدید می آورد.

حسین سکان - مدیر عامل شرکت گلدن کردیت (GoldenCreditCo)