مراسم ختم در عراق از آداب و رسوم خاصی پیروی می‌کند و در آن همه بستگان و دوستان خانواده متوفی شرکت می‌کنند.

یکی از رسوم رایج در این مراسم، قربانی کردن گوسفند در چارچوب اتاقی است که متوفی را از آنجا خارج می‌کنند، مانند آنچه در ایران نیز مرسوم است. پیکر متوفی را قبل از خروج از منزلش سه مرتبه روی دست بالا برده و سپس بر زمین می‌گذارند.
بعد از فوت شخص، یک سینی‌ آماده می‌کنند و در آن شمع و شکر و دانه‌های هل  و دوغ و آرد می‌گذارند و اگر کسی در ماه رمضان فوت کند سینی را گل‌آرایی نیز می‌کنند. اگر متوفی جوان یا شهید از دنیا برود پیکر او را با موسیقی مخصوص و گرداندن پیکرش در تمام منطقه بدرقه می‌کنند.

سه روز بعد از فوت شخص، زنی از بستگان داوطلب پخت حلوای خرما می‌شود. این حلوا در نوعی نان گذاشته می‌شود و به مدت سه روز در تمام منطقه سکونت متوفی پخش می‌شود.
در عراق مراسم ختم، به صورت زنانه و مردانه و به‌صورت جداگانه برگزار می‌شود. به این‌صورت که خانمها در خانه متوفی مراسم را برگزار می‌کنند و آقایان با نصب چادری بزرگ نزدیک خانه او یا در نزدیک‌ترین مسجد یا حسینه عزاداری می‌کنند.
همچنین شخصی به اسم «ملایه» یا «العداده» که همان مداح است را دعوت می‌کنند و همه  با نوحه سرایی و وصف صفات خوب متوفی با اشعاری غم انگیز به عزاداری می‌پردازند. این مراسم فقط برای آقایان به مدت سه روز ادامه خواهد داشت و در روز سوم شامی مفصل می‌پزند و به مهمانان تقدیم می‌کنند که این شام آخرین غذای مراسم است که به آن «ختمه» یعنی پایان می‌گویند.
در همان شب، صاحب عزا از مردان حاضر در مراسم می‌خواهد که لباس مشکی را از تن به در بیاورند و ریش خود را اصلاح کنند و معمولا این درخواست با اعطای هدیه‌ای کوچک مانند یک پیراهن و تشکر از همراهی و همدردی با خانواده متوفی انجام می شود.
این مراسم  به صورت مختصر در چهلمین روز درگذشت و سالگرد متوفی نیز برگزار می‌شود. مراسم ختم در استان‌های مختلف ممکن است بسته به ویژگی‌ها و آداب خاص آن منطقه کمی متمایز باشد.